Vücut Tipinizi Biliyor musunuz? Vücut Tipleri Nelerdir?
İster bir ektomorf, ister mezomorf veya endomorf olun, somatotipinizi yani vücut tipinizi bilmek, yeme planlarından ve egzersiz programlarından istediğiniz sonuçları almanın anahtarı olabilir.
Vücut tipleri, 1940'larda fiziksel olarak güçlü ve zayıf yönleri belirlemek, kişilik özellikleri ve davranışlarla ilgili bilgi edinmek için geliştirilen somatotip kavramına dayanmaktadır. Daha sonraki araştırmalar, kişiliğin bununla çok az ilgisi olduğunu göstermiştir. Ancak vücut tipleri fiziksel, hormonal tepkiler ve fiziksel performanslardaki farklılıkların anlaşılmasında büyük bir rol oynamaktadır.
Vücut Tipinizi Nasıl Belirlersiniz?
Ektomorf, mezomorf, endomorf veya kombinasyon tipi olup olmadığınızı kesin olarak değerlendirmek için bir laboratuvara gidip vücut yağ, kemik ve kas kütlenizi ölçtürebiliriz.
Eğer doktora gitmeden vücut tipinizi öğrenmek istiyorsanız aşağıdaki testi çözerek hemen öğrenebilirsiniz.
Vücut Tipi Belirleme Testi
Aşağıdaki soruların her birini baştan sona okuyun ve dürüstçe sizi en iyi tanımlayan seçeneği seçin. İki yanıttan hangisinin sizin için geçerli olduğundan emin değilseniz, içgüdülerinize güvenin veya ikisini birden seçin - nedenini daha sonra göreceksiniz.
1. Objektif bir bakış açısıyla, aynaya baktığınızda aşağıdaki faktörlerden hangisi vücudunuzda en belirgin (veya baskın) görünüyor?
A. Kemik
B. Kas
C. Vücut yağı
2. Omuzlarınız kalçalarınıza göre nasıl?
A. Omuzlarım kalçalarımdan daha dar.
B. Kalçalarımla yaklaşık olarak aynı genişlikteler.
C. Omuzlarım kalçalarımdan daha geniş.
3. Aşağıdaki nesnelerden hangisi vücut şeklinizi en iyi şekilde tanımlar?
A. Kalem.
B. Kum saati.
C. Armut.
4. Bir bileğinizi diğer elinizin orta parmağı ve baş parmağıyla çevrelerseniz ne olur?
A. Orta parmağım ve baş parmağım biraz örtüşüyor.
B. Orta parmağım ve baş parmağım birbirine değiyor ama çok az.
C. Orta parmağım ile baş parmağım arasında boşluk var.
5. Kilonuz söz konusu olduğunda, aşağıdaki kalıplardan hangisi geçmişinizi en iyi şekilde tanımlar?
A. Kas veya vücut yağı kazanmakta zorlanıyorum.
B. Çok zorlanmadan kilo alıp verebilirim.
C. Kolay kilo alıyorum ama vermekte zorlanıyorum.
6. Bir genç veya genç yetişkin olarak tam boyunuza ulaştıktan sonra, kötü beslenme ve egzersiz alışkanlıklarıyla onu bozmadan önce vücudunuzun nasıl göründüğünü düşünün. Nasıl görünürdünüz?
A. Uzun ve zayıf görünüyordum.
B. Güçlü ve kompakt görünüyordum.
C. Yumuşak ve dolgun görünüyordum.
7. Düzenli egzersiz yapsaydınız ve birkaç ay ara verseydiniz, vücudunuza ne olurdu?
A. Hızla kas ve gücü kaybederdim.
B. Vücudum o kadar değişmezdi.
C. Vücudum önemli ölçüde yumuşar ve hatta kilo alabilirim.
8. Vücudu saran bir kot pantolon giyin - vücudunuzun neresinde fazladan yapışırlar ve hatta sıkışırlar?
A. Herhangi bir baskı yapmaz, genelde kemer olmadan belimde durmaz.
B. Kalça seviyesinden zorlanarak giyebilirim.
C. Kalçalarımı veya karnımı sıkarlar.
9. Ciddi bir karbonhidrat bayramınız olduğunda (düşünün: bir tabak dolusu makarna veya birden fazla dilim pizza), sonrasında nasıl hissediyorsunuz?
A. Genelde olduğum gibi, normal.
B. Karın kaslarımın ekstra sert olduğunu veya karnımın dolu olduğunu fark etsem de, genellikle iyi hissediyorum.
C. Çoğu zaman, yemekten sonra birkaç saat yorgun veya şişkin hissediyorum.
10. Vücudunuzun kemik yapısını nasıl tanımlarsınız?
A. Küçük bir çerçevem var.
B. Orta boy bir çerçevem var.
C. Nispeten geniş bir çerçevem var.
Vücut Tipi Belirleme Test Sonuçları
A, B veya C'yi kaç kez yanıtladığınızı toplayın. Çoğunlukla A'yı seçtiyseniz, bir ektomorfsunuz; çoğunlukla B ise bir mezomorfsunuz; çoğunlukla C ise de bir endomorfsunuz.
Yanıtlarınız 5-5, 6-4'te olduğu gibi iki farklı harf arasında oldukça eşit olarak bölünmüşse, muhtemelen hibrit bir vücut tipiniz var demektir. Spesifik olmak gerekirse, yanıtlarınız A'lar ve B'ler arasında bölünmüşse, siz bir ekto-mezomorfsunuz; B'ler ve C'ler arasında yayılmışlarsa, bir mezo-endomorfsunuz; A ve C'ler arasında ise, bir ekto-endomorfsunuz.
İki farklı tür arasında 7-3'lük bir bölünme yaşarsanız, bu kötü beslenme seçenekleriyle gerçek türünüzden saptığınız anlamına gelebilir; bu durumda, diyet ve egzersize yönelik hibrit yaklaşım sizi tekrar kendi vücut tipinize döndürecektir.
İşte Vücut Tipiniz Sizin Hakkınızda Ne Diyor?
Ektomorf
Genellikle ince ve zayıf olan ektomorflar, ince bele, dar kalça ve omuzlara, küçük eklemlere, uzun bacaklara ve kollara sahip olma eğilimindedir. Çok fazla vücut yağı veya gözle görülür kas kütlesi olmadan ince bir vücuda sahiptirlerdir. Metabolizmaları hızlı olduğu için hızlı kalori yakarlar, bu nedenle ektomorflar gün boyunca kendilerini sık sık aç bulabilirler; yine de ne sıklıkta ya da ne kadar yediklerine bakmadan, kolay kolay kilo ve kas kütlesi oluşturamazlar.
Mezomorflar
Doğal olarak kaslı olan mezomorflar tipik olarak daha geniş omuzlar, dar bir bel, güçlü kollar ve bacaklar ve mütevazı miktarda vücut yağı ile orta büyüklükte bir cüsseye sahiptir. Genetik olarak kas yapmaya yatkındırlar, bu nedenle mezomorflar genellikle diğer türlerden daha yüksek kalori ve daha fazla protein almalıdırlar. Mezomorflar genellikle kolayca kilo verebilir veya kilo alabilirler.
Endomorf
Diğer tiplere göre orta ila büyük kemik yapısına ve daha fazla vücut yağına sahip oldukları için, endomorf kadınlar genellikle düzgün vücutlu veya tam vücutlu olarak tanımlanırken, endomorfik erkekler tıknaz, hamurlu veya kilolu olarak kabul edilebilir. Endomorfların genellikle dar omuzları ve daha geniş kalçaları vardır. Genelde fazla kiloları alt karın, kalça ve uyluklarda bulunur. Kilo vermeleri genellikle zordur, ancak doğru diyet ve eğitim yaklaşımıyla kilo verebilirler.
Ekto-Mezomorf
Ekto-mezomorflar, özellikle bu fiziğin estetik açıdan çekici olduğu için ödüllendirildiği atletik dünyada giderek yaygınlaşıyor. Aslında hem erkekler hem de kadınlar için ekto-mezomorflar “fitness modeli” görünümüne sahip olma eğilimindedir. Genellikle V şeklinde gövdeli kaslı (geniş üst sırt, gelişmiş göğüs ve omuzlar, dar bel), ekto-mezomorflar zayıf ve çevik, güçlü görünen fakat hacimli olmayan kollar ve bacaklara sahip olurlar.
Mezo-Endomorf
Mezo-endomorflar, yapılan araştırmalara göre en yaygın melez vücut tipidir. Birçok vücut geliştirici ve sporcu bu vücut tipine sahiptir. Kalın kollar ve bacaklar ve kutu gibi bir göğüs ve orta bölüm ile karakterize edilen bu tip, güçlü görünür fakat şekilli değildir. Bunun nedeni kısmen, bu vücut tipine sahip kişilerin kaslarının üzerinde su ve yağ tabakası tutma eğiliminde olmalarıdır.
Daha ince bir fiziğe sahip olmak isteyen bu tür bir yapıya sahip kişiler, yağ kaybına öncelik verebilmeleri için ağırlık antrenmanları, kardiyo egzersizleri ve diyet konusunda daha rafine bir yaklaşım benimsemelilerdir.
Ekto-Endomorf
Genellikle ekto-endomorf vücut tipi, davranışsal olarak edinilen bir vücut tipidir. Temel olarak, gerçekten bir ektomorf olan biri, kötü beslenme alışkanlıklarından, hareketsiz bir hayat tarzından veya bu kötü alışkanlıkların bir kombinasyonundan olsun, önemli ölçüde vücut yağına sahip olmuşlardır.
Uzun uzuvları ve daha küçük bir kemik yapısı ile ekto-endomorflar genellikle yumuşak cüsseye, sarkık göğüslere ve tamamen ihmalden dolayı sarkık üst kollara ve bacaklara sahiptir. Zindeliğini, vücut kompozisyonunu ve sağlığı geliştirmek için, bu tip için en verimli antrenman planı, hem kas büyümesini destekleyen hem de metabolizmayı uyaran ağırlık antrenmanı ve yüksek yoğunluklu kardiyo (HIIT) olmaktadır.
Ekto-endomorflar bir miktar insülin direnci geliştirmiş olabileceğinden, vücutları karbonhidratları yakmada o kadar verimli olmayabilir, bu nedenle endomorflara uygun bir diyet planı izlemelidirler. Daha yüksek protein alımı, orta yağ alımı ve düşük karbonhidrat alımı içieren diyet planları uygulamalıdırlar.